နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံအၾကား
ထားရွိသည့္ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈကို ျဖတ္ေတာက္ သြားမည္ဟု ျမန္မာအစိုးရ၏
တံု႔ျပန္မႈအေပၚ ၾကိဳဆိုေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ
ကလင္တန္ က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ကလင္တန္၏ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္အတြင္း
ျမန္မာအစိုးရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အပါအဝင္ အစိုးရအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၁
ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆံုမႈအၿပီး ေနျပည္ေတာ္ သဂၤဟဟိုယ္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာ
ရွင္းလင္းပြဲ၌ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း
ျဖစ္သည္။
“ကုလသမဂၢ
လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အမွတ္ ၁၇၁၈ နဲ႔ ၁၈၇၄ တို႔ကို အစိုးရအေနနဲ႔
အေကာင္ အထည္ေဖာ္ဖို႔ က်မတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔
ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈကို ျဖတ္ေတာက္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့ အေပၚ
က်မတို႔ ၾကိဳဆိုေထာက္ခံပါတယ္” ဟု မစၥစ္ ဟီလာရီကလင္တန္က ေျပာသည္။
ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီဆံုးျဖတ္ခ်က္
၁၇၁၈ ႏွင့္ ၁၈၇၄ မွာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံမွ ထုတ္လုပ္သည့္ စစ္လက္နက္
ပစၥည္းမ်ားအား အျခားကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားမွ ဝယ္ယူခြင့္ မျပဳရန္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏွင့္
ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံအၾကား ထားရွိသည့္ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈကို
ျဖတ္ေတာက္သြားမည္ဟု ျမန္မာအစိုးရ၏ တံု႔ျပန္မႈအေပၚ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ဟီလာရီ
ကလင္တန္က ေျပာဆို (ဓါတ္ပံု မဇၥ်ိမ)
ကလင္တန္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝ
ေက်ာ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ ကန္ႏုိင္ငံျခားေရး
ဝန္ႀကီးျဖစ္ကာ ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ အစိုးရအဖြဲ႔ႏွင့္ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာတြင္
သမၼတအပါအဝင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရေရႊမန္း၊
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယက ဦးခင္ေအာင္ျမင့္အပါအဝင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တိုးျမႇင့္လိုပါကလည္း ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ မျပန္႔ပြားမႈ ဆန္႔က်င္
ေရး ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအား လိုက္နာႏုိင္မွသာလွ်င္ အဆင္ေျပႏိုင္မည္ဟုလည္း အေမရိကန္
ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက သတိေပးထားသည္။
ကန္ႏုိင္ငံျခားေရး
ဝန္ႀကီး၏ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္မွာ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားၾကား
လွ်ဳိ႕ဝွက္ဆက္ဆံမႈႏွင့္ ဒံုးလက္နက္ နည္းပညာ ကိစၥတို႔အား အဓိကထား
ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟုလည္း ႏုိဝင္ဘာလ ၂၉ ရက္က
ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံ
ဘူဆန္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ အေမရိကန္
ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အႀကီးအရာရွိတဦးက ေျပာဆိုခဲ့ေသးသည္။
“ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ
ဘယ္လိုခ်တယ္ဆိုတာက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သိရဖု႔ိက ခက္ခဲတယ္။
ရွင္တို႔သိတဲ့အတိုင္း က်မ အရင္က ေျပာခဲ့သလို အာရွမွာရွိတဲ့
ႏုိင္ငံႏွစ္ႏိုင္ငံကေတာ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ၊ ေနာက္ကြယ္က က်ိတ္ပုန္းခုတ္ေန
တာမ်ဳိးေတြ ဘယ္လိုခ်တယ္ဆိုတာ က်မတို႔ သိရခဲ့ဆံုးပဲ။ ျမန္မာနဲ႔
ေျမာက္ကိုရီးယားလိုမ်ဳိးေပါ့။ အဓိက ကေတာ့ ဒံုးလက္နက္ နည္းပညာကိစၥပါပဲ” ဟု
ယင္းအရာရွိက ဆိုထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္
စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္မွာ မွန္ကန္ေသာ္လည္း ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္
ကိစၥတြင္မူ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း ယခင္စစ္အစိုးရ တတိယေခါင္းေဆာင္
ျဖစ္ခဲ့သူ သူရဦးေရႊမန္းက ျငင္းဆိုခဲ့သည္။
“တခ်ဳိ႕စြပ္စြဲတာကေတာ့
ႏ်ဴးကလီးယားကိစၥ အပါအဝင္မိမိသြားၿပီးေတာ့ လက္မွတ္ထိုးခဲ့တယ္လို႔ေျပာတယ္။
မဟုတ္ပါဘူး။ ႏ်ဴကလီးယားကိစၥဆိုတာ အင္မတန္မွ ႀကီးမားတဲ့ကိစၥပါ။ ဒီကိစၥ မိမိ
လတ္မွတ္ထိုးလို႔လည္း ရႏိုင္တဲ့ အေနအထားမဟုတ္ပါဘူး” ဟု
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒လည္းျဖစ္သူ သူရဦးေရႊမန္းက ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔က
ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ မီဒီယာမ်ားသို႔ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္စြမ္းရည္ျမင့္တင္ေရးအတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူ လက္မွတ္
ေရးထိုးခဲ့ၿပီး ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရးလက္နက္စက္႐ံု၊ ေလယာဥ္ႏွင့္ သေဘၤာကိစၥရပ္မ်ားကိုလည္း ေလ့လာမႈ
ျပဳခဲ့သည္။
“အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ
မိမိတို႔ သိထားတာထက္ လြန္ကဲေသာ ေထာက္လွမ္းေရးစနစ္ရွိပါတယ္။ လူပုဂၢိဳလ္တင္
မကဘူး။ နည္းပညာေထာက္လွမ္းေရးေတြရွိပါတယ္။ ဟိုတုန္းက မိမိ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးတေယာက္အေနနဲ႔ အဲႏိုင္ငံ သြားတဲ့အခါမွာ မိမိသြားတဲ့အေၾကာင္းလဲ
သူသိေနမွာပဲ။ မိမိဘာေတြလုပ္ေနတယ္ဆိုတာလဲ သိေနမွာပဲ” ဟု ယခင္စစ္အစိုးရ
တတိယေခါင္းေဆာင္က မီဒီယာမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ခဲ့သည္။
ယခုကဲ့သို႔
ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈ ျဖတ္ေတာက္မည္ဟု ေျပာဆိုေနခ်ိန္မွာပင္
ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔
ေရာက္ရွိေနၿပီး ကာကြယ္ေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ဆိုင္ရာ နားလည္မႈ
စာခၽြန္လႊာကို သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ေၾကာင္း ႏုိဝင္ဘာလ ၃ဝ ထုတ္
ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ ပါရွိသည္။
တ႐ုတ္ျပည္ခရီးစဥ္အတြင္း
တပ္မေတာ္ႏွစ္ရပ္ၾကား ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ ခိုင္မာေရးႏွင့္ ေဒသတြင္း
လံုၿခံဳေရး ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကိုလည္း
အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ ဒုကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္
ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး စိုးဝင္းမွာလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသို႔
သြားေရာက္ခဲ့ကာ တပ္မေတာ္ႏွစ္ရပ္ ခ်စ္ၾကည္မႈတိုးျမႇင့္ေရးႏွင့္
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကိစၥမ်ားကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ကလင္တန္၏
ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာအစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ
သံတမန္တိုးျမႇင့္ေရး၊ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး၊ တုိင္းရင္းသားေဒသ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေဖာ္ထုတ္ေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ အေသးစား ေငြေခ်း
လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အေမရိကန္ဘက္မွ ကူညီရန္ ကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္
ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ား ဝင္ေရာက္ခြင့္ျပဳရန္၊
ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား လႊတ္ေပးေရး ကိစၥႏွင့္ လြတ္လပ္မွ်တသည့္
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးေရးကိစၥတို႔ကိုလည္း ထည့္သြင္း
ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
“ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ေစလႊတ္ေပးဖို႔ ကိစၥ ဒီလို
တိုက္တြန္းပါတယ္။ တိုက္တြန္းတဲ့အခါမွာ မိမိဘက္က ေျဖတာ ကေတာ့
တိုင္းရင္းသားမ်ား ျပန္လည္ စည္းလံုးညီညႊတ္ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံသားမ်ားအားလံုး
ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ေရး အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ
ပါဝင္ႏိုင္ေရးအတြက္ သူတိုက္တြန္းသြားတဲ့ကိစၥ မိမိတို႔ဘက္က အစြမ္းကုန္
ေဆာင္ရြက္ေပးမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ကတိျပဳလိုက္ပါတယ္”ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒
သူရေရႊမန္းက သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ တရားဝင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယက ဦးခင္ေအာင္ျမင့္ကမူ သန္႔ရွင္းမွ်သည့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ
ေပးရန္မွာ
မျဖစ္ႏုိင္စရာ အေၾကာင္းမရွိေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားမွာမူ
အခ်ိန္တန္ပါက သူ႔ဟာသူ ထြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကို
ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ေျပာဆုိမႈမွာ ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ ေန႔လယ္ ၁၂ နာရီခြဲတြင္ မစၥစ္ကလင္တန္ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံမႈအၿပီးတြင္
ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္ကာ ယင္းအပါအဝင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၃၄ ဦး ေတြ႔ဆံုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“သူ
( ကလင္တန္) အၾကံျပဳတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလံုးကို
လႊတ္ေပးၿပီးေတာ့တဲ့ ဒီကိစၥေတြ အားလုံးကို ျဖတ္လိုက္ပါေတာ့တဲ့။
ဦးခင္ေအာင္ျမင့္က သူ ထြက္သြားေတာ့မွ ေျပာတာေပါ့ေနာ္။ ကလင္တန္
ေတာင္းဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြက မျဖစ္ႏုိင္စရာေတြ မရွိဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားဆိုတာလည္း သူ႔အခ်ိန္
ေစ့ရင္ ထြက္သြားမွာပဲတဲ့” ဟု ေတြ႔ဆံုပြဲတြင္ ပါဝင္ခဲ့သူ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တဦးက ျပန္ေျပာျပသည္။
ကလင္တန္မွာ
ယေန႔တြင္လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အျပင္
အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD ဗဟိုေကာ္မတီဝင္မ်ားႏွင့္
ေတြ႔ဆံုမည္ျဖစ္ကာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ဦးမည္
ျဖစ္သည္။
ယင္းေနာက္ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ
ျပန္လည္ထြက္ခြာမည္ ျဖစ္သည္။