နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ အေမရိကန္၏ အထူးကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္
မူဝါဒေရးရာ ညွိႏႈိင္းေရးမႉး မစၥတာ ဒဲရစ္မစ္ခ်ဲလ္ ႏွင့္လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခား
ေရးဝန္ႀကီး Michael Posner မိုက္ကယ္ေပါ့စနာတို႔ ျမန္မာျပည္သို႔ ႏုိဝင္ဘာလ ၁
ရက္ေန႔တြင္အလည္ အပတ္ေရာက္ရွိမွာ ျဖစ္သည္။
ယခုခရီးစဥ္မွာ မစၥတာ ဒဲရစ္မစ္ခ်ဲလ္၏ ႏွစ္လအတြင္း တတိယေျမာက္ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာ ဒုတိယဝန္ႀကီးလည္းျဖစ္ေသာ မိုက္ကယ္ေပါ့စနာ၏ ပထမဆံုး ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ သည္။
“မနက္ျဖန္ ၁၁ နာရီမွာ သံ႐ံုးမွာ ေတြ႔ဖို႔ ခ်ိန္းထားပါတယ္” ဟု အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ - NDF ေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ကန္အဆင့္ျမင့္ အရာရွိမ်ား၏ ေလးရက္ၾကာ ခရီးစဥ္အတြင္း ေနျပည္ေတာ္ရွိ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္သည္။ ေတြ႔ဆံုမႈတြင္ NDF ပါတီႏွင့္အတူ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ပါတီ - တစည၊ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ -DPM တို႔ႏွင့္လည္း ပါဝင္မည္ဟု သိရသည္။
NDF အေနျဖင့္ ေတြ႔ဆံုမႈအတြင္း တုိင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အဓိကက်သည့္ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္အစုိးရ၏ သေဘာထားအား ေမးျမန္းသြားမည္ျဖစ္သည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာကို က်ေနာ္တို႔လည္း ေျပာမွာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက အေရးၾကီးတာကို။ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးရမွပဲ စီးပြားေရး ကိစၥက လုပ္လို႔ရမွာကိုး” ဟု NDF ပါတီေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ေတြ႔ဆံုမႈအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ထားရွိသည့္ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ထည့္သြင္း ေမးျမန္း သြားမည္ဟု NDF က ဆိုသည္။
အေမရိကန္အစိုးရမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအား တဖက္တြင္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈဆက္ထားကာ တဖက္တြင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရး ဟူေသာ မူဝါဒျဖင့္ ဆက္ဆံေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလုံး လႊတ္ေပးေရး၊ သံုးပြင့္ဆုိင္ ေဆြးေႏြးေရးႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ဒုကၡ ေရာက္ေနသူ မ်ားအား ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီမ်ား ထိေရာက္စြာေပးပိုင္ခြင့္ ျပဳလုပ္ရန္တို႔ကို ကန္႔သတ္ ခ်က္မ်ားအျဖစ္ အေမရိကန္ က ခ်မွတ္ထားသည္။
“အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လာၿပီးေတာ့ ထိေတြ႔၊ ေျပာဆို၊ ေဆြးေႏြးသည္ႏွင့္အမွ် က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ အေနအထား၊ အေျခအေနကို သေဘာေပါက္လို႔ရွိရင္ ဒီဆန္ရွင္ဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကလည္း တစတစ ပေပ်ာက္ သြားလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆထားပါတယ္” ဟု တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီ ေျပာခြင့္ရ ဦးဟန္ေရႊက ေျပာ သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္ေပးေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တစညအေနျဖင့္ လက္ခံထားကာ ေတြ႔ဆံုမႈ အတြင္း ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာမ်ားကို တင္ျပသြားမည္ဟု သိရသည္။
သို႔ေသာ္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) - DPM အေနျဖင့္မူ အစိုးရအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ေန သည္မွာ မွန္ကန္ေသာ္လည္း ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားလည္း ရွိေနေသးေၾကာင္းေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။
ကန္အရာရွိမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံပြဲသို႔ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ဦးသုေဝ တက္ေရာက္မည္ ျဖစ္ကာ မည္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ား ေဆြးေႏြး မည္ကို မသိရေသးေပ။
“အေျပာင္းအလဲတခုေတာ့ လုပ္ေတာ့ လုပ္ေနတာပဲ။ လုပ္ေနေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမွာလည္း ၾကန္႔ၾကာတယ္။ တခ်ဳိ႕ ကိစၥေတြမွာလည္း ပီျပင္မႈ မရွိေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ အရင္တုန္းက ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြကလည္း ကိုယ့္ အလုပ္သမား သမဂၢနဲ႔ ကိုယ္ ဖြဲ႔ႏိုင္တယ္ေပါ့ေနာ္။ လယ္သမားအစည္းအ႐ံုးေတြ ဖြဲ႔ႏုိင္တယ္။ အခုက အဲဒီမ်ဳိးေတြ မရွိေသးဘူး။ မရွိေသးဘူး ဆုိေတာ့ ဒီမိုကေရစီပီပီျပင္ျပင္ၾကီးေတာ့ မရွိေသးဘူး” ဟု DPM ပါတီအတြင္းေရးမႉး ေဒၚသန္းသန္းႏုက ေျပာဆိုသည္။
ကန္အဆင္ျမင့္အရာရွိမ်ားမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ - NLD ႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆုံရန္ စီစဥ္ထားၿပီး မည္သည့္ေန႔ရက္တြင္ ေတြ႔ဆံုမည္ဆိုသည္ကုိမူ မသိရေသးေၾကာင္း “က်ေနာ္တုိ႔ကို ေတြ႔မယ္လုိ႔ေတာ့ ေျပာထားၿပီးၿပီ။ ရက္ကေတာ့ မသတ္မွတ္ရေသးပါဘူး” ဟု NLD ေျပာခြင့္ရ ဦးအုန္းၾကိဳင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ေတြ႔ဆံုစဥ္အတြင္း ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လႊတ္ေပးေရးႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ မ်ားကို ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားမည္ဟု သိရသည္။
မစၥတာ ဒဲရစ္မစ္ခ်ဲလ္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ ေနာက္ဆံုးအလည္အပတ္ေရာက္ခဲ့သည္က ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ရက္ ေန႔ တြင္ ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္၏ အထူးကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ မူဝါဒေရးရာ ညွိႏႈိင္းေရးမႉး မစၥတာ ဒဲရစ္မစ္ခ်ဲလ္ (ဓါတ္ပံု မဇၥ်ိမ)
ယခုခရီးစဥ္မွာ မစၥတာ ဒဲရစ္မစ္ခ်ဲလ္၏ ႏွစ္လအတြင္း တတိယေျမာက္ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာ ဒုတိယဝန္ႀကီးလည္းျဖစ္ေသာ မိုက္ကယ္ေပါ့စနာ၏ ပထမဆံုး ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ သည္။
“မနက္ျဖန္ ၁၁ နာရီမွာ သံ႐ံုးမွာ ေတြ႔ဖို႔ ခ်ိန္းထားပါတယ္” ဟု အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ - NDF ေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ကန္အဆင့္ျမင့္ အရာရွိမ်ား၏ ေလးရက္ၾကာ ခရီးစဥ္အတြင္း ေနျပည္ေတာ္ရွိ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္သည္။ ေတြ႔ဆံုမႈတြင္ NDF ပါတီႏွင့္အတူ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ပါတီ - တစည၊ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ -DPM တို႔ႏွင့္လည္း ပါဝင္မည္ဟု သိရသည္။
NDF အေနျဖင့္ ေတြ႔ဆံုမႈအတြင္း တုိင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အဓိကက်သည့္ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္အစုိးရ၏ သေဘာထားအား ေမးျမန္းသြားမည္ျဖစ္သည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာကို က်ေနာ္တို႔လည္း ေျပာမွာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက အေရးၾကီးတာကို။ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးရမွပဲ စီးပြားေရး ကိစၥက လုပ္လို႔ရမွာကိုး” ဟု NDF ပါတီေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ေတြ႔ဆံုမႈအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ထားရွိသည့္ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ထည့္သြင္း ေမးျမန္း သြားမည္ဟု NDF က ဆိုသည္။
အေမရိကန္အစိုးရမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအား တဖက္တြင္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈဆက္ထားကာ တဖက္တြင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရး ဟူေသာ မူဝါဒျဖင့္ ဆက္ဆံေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလုံး လႊတ္ေပးေရး၊ သံုးပြင့္ဆုိင္ ေဆြးေႏြးေရးႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ဒုကၡ ေရာက္ေနသူ မ်ားအား ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီမ်ား ထိေရာက္စြာေပးပိုင္ခြင့္ ျပဳလုပ္ရန္တို႔ကို ကန္႔သတ္ ခ်က္မ်ားအျဖစ္ အေမရိကန္ က ခ်မွတ္ထားသည္။
“အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လာၿပီးေတာ့ ထိေတြ႔၊ ေျပာဆို၊ ေဆြးေႏြးသည္ႏွင့္အမွ် က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ အေနအထား၊ အေျခအေနကို သေဘာေပါက္လို႔ရွိရင္ ဒီဆန္ရွင္ဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကလည္း တစတစ ပေပ်ာက္ သြားလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆထားပါတယ္” ဟု တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီ ေျပာခြင့္ရ ဦးဟန္ေရႊက ေျပာ သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္ေပးေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တစညအေနျဖင့္ လက္ခံထားကာ ေတြ႔ဆံုမႈ အတြင္း ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာမ်ားကို တင္ျပသြားမည္ဟု သိရသည္။
သို႔ေသာ္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) - DPM အေနျဖင့္မူ အစိုးရအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ေန သည္မွာ မွန္ကန္ေသာ္လည္း ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားလည္း ရွိေနေသးေၾကာင္းေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။
ကန္အရာရွိမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံပြဲသို႔ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ဦးသုေဝ တက္ေရာက္မည္ ျဖစ္ကာ မည္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ား ေဆြးေႏြး မည္ကို မသိရေသးေပ။
“အေျပာင္းအလဲတခုေတာ့ လုပ္ေတာ့ လုပ္ေနတာပဲ။ လုပ္ေနေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမွာလည္း ၾကန္႔ၾကာတယ္။ တခ်ဳိ႕ ကိစၥေတြမွာလည္း ပီျပင္မႈ မရွိေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ အရင္တုန္းက ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြကလည္း ကိုယ့္ အလုပ္သမား သမဂၢနဲ႔ ကိုယ္ ဖြဲ႔ႏိုင္တယ္ေပါ့ေနာ္။ လယ္သမားအစည္းအ႐ံုးေတြ ဖြဲ႔ႏုိင္တယ္။ အခုက အဲဒီမ်ဳိးေတြ မရွိေသးဘူး။ မရွိေသးဘူး ဆုိေတာ့ ဒီမိုကေရစီပီပီျပင္ျပင္ၾကီးေတာ့ မရွိေသးဘူး” ဟု DPM ပါတီအတြင္းေရးမႉး ေဒၚသန္းသန္းႏုက ေျပာဆိုသည္။
ကန္အဆင္ျမင့္အရာရွိမ်ားမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ - NLD ႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆုံရန္ စီစဥ္ထားၿပီး မည္သည့္ေန႔ရက္တြင္ ေတြ႔ဆံုမည္ဆိုသည္ကုိမူ မသိရေသးေၾကာင္း “က်ေနာ္တုိ႔ကို ေတြ႔မယ္လုိ႔ေတာ့ ေျပာထားၿပီးၿပီ။ ရက္ကေတာ့ မသတ္မွတ္ရေသးပါဘူး” ဟု NLD ေျပာခြင့္ရ ဦးအုန္းၾကိဳင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ေတြ႔ဆံုစဥ္အတြင္း ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လႊတ္ေပးေရးႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ မ်ားကို ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားမည္ဟု သိရသည္။
မစၥတာ ဒဲရစ္မစ္ခ်ဲလ္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ ေနာက္ဆံုးအလည္အပတ္ေရာက္ခဲ့သည္က ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ရက္ ေန႔ တြင္ ျဖစ္သည္။
No comments:
Post a Comment
wwwwnyinyi@gmail.com